สมรภูมิค้าปลีกต่างจังหวัดทะลุจุดเดือด "เทสโก้ โลตัส" ใส่เกียร์บุกตลาดระลอกสอง ปูพรมเปิดสาขาไซซ์กลาง-เล็ก ยึดพื้นที่อำเภอรอบนอกหัวเมืองเศรษฐกิจ เชียงใหม่ โคราช นครศรีธรรมราช นครสวรรค์ เกาะสมุย กลุ่มคัดค้านสู้ไม่ถอย ผนึกกำลังข้ามจังหวัดจัดตั้งสมาพันธ์ผู้ต่อต้านโลตัส ด้านแม่ทัพใหญ่ "เจฟฟ์ อดัมส์" เมินแรงต้านท้องถิ่น พาณิชย์ปัดฝุ่น 8 มาตรการช่วยรายย่อย

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า หลังจากที่เทสโก้ โลตัสปูพรมขยายสาขาครอบคลุมหัวเมืองหลักทั่วประเทศแล้ว ได้เปิดเกมรุกต่อไปยังจังหวัดขนาดกลางและขนาดเล็กอีกหลายแห่ง ซึ่งปีนี้กำลังลงทุนก่อสร้างหลายแห่ง อาทิ จ.กระบี่ พัทลุง อ่างทอง มุกดาหาร นอกจากปักหลักในเขตอำเภอเมืองแล้ว ล่าสุดยังรุกคืบยึดพื้นที่ชุมชนชานเมือง และพื้นที่อำเภอรอบนอกในจังหวัดใหญ่ๆ อีกด้วย เช่นที่ จ.นครราชสีมา มีแผนที่จะเปิดสาขาเพิ่มอีก 4 แห่งที่ อ.ปากช่อง ปักธงชัย สีคิ้ว และบัวใหญ่ และที่ อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์

ส่วนที่ภาคใต้เตรียมจะเปิดอีก 2 แห่งที่ อ.เกาะสมุย ขณะที่ จ.นครศรีธรรมราช เตรียมจะเปิดสาขาที่ อ.ปากพนัง อ.ท่าศาลา และ อ.ทุ่งสง สำหรับพื้นที่ภาคเหนือนั้นโลตัสกำลังทุ่มทุนยึดพื้นที่เชียงใหม่ระลอกสอง โดยปูพรมเปิดโลตัส เอ็กซ์เพรสทั้งในตัวเมืองเชียงใหม่และต่างอำเภอ ซึ่งกลุ่มผู้ประกอบการค้าปลีกและโชห่วยในท้องถิ่นทุกพื้นที่ได้รวมตัวกันคัดค้านอย่างเต็มที่

นายชัยณรงค์ สวัสดีนฤนาท นายกเทศมนตรีเทศบาลเมืองปากพนัง จ.นครศรีธรรมราช เปิดเผยว่า เทสโก้ โลตัสได้ยื่นขออนุญาตก่อสร้างเมื่อวันที่ 21 ก.ค.2549 ที่ผ่านมา ในหนังสือระบุว่าจะเริ่มก่อสร้างวันที่ 10 ก.ค.2549-เดือน ก.ค.2550 โดยบริษัท ทีทีทีเอ็นวันเอ็นจิเนียริ่ง จำกัด เป็นผู้ก่อสร้าง ซึ่งขณะนี้เทศบาลปากพนังยังไม่ได้อนุมัติให้ก่อสร้างแต่อย่างใด

ขณะที่แหล่งข่าวในวงการค้าปลีกเปิดเผยอีกว่า ขณะนี้เทสโก้ โลตัสได้ทยอยยื่นขออนุญาตก่อสร้างในพื้นที่อำเภอรอบนอกอีก คือ อ.ท่าศาลา และ อ.ทุ่งสง โดยก่อสร้างเป็นอาคารขนาดกลาง

ส่วนสถานการณ์ที่ อ.เกาะสมุย จ.สุราษฎร์ธานีนั้น นายสุรพงษ์ วิริยานนท์ หนึ่งในแกนนำคัดค้านกล่าวว่า ขณะนี้กลุ่มผู้คัดค้าน ได้รวมตัวกันจัดตั้งแนวร่วมประชาชนสมุยคัดค้านค้าปลีก-ค้าส่งข้ามชาติขึ้นแล้ว โดยจะร่วมมือกันคัดค้านอย่างเต็มที่ไม่ให้มีการเปิดสาขาของแม็คโคร บิ๊กซี เทสโก้ โลตัส และเซเว่นอีเลฟเว่นเพิ่มขึ้นบนเกาะสมุย

อีกแล้ว

บุกอีสานยึด 4 อำเภอใหญ่โคราช

นายพรศักดิ์ พวงพรศรี ประธานชมรมนักธุรกิจ อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา และแกนนำคัดค้านการก่อสร้างเทสโก้ โลตัส เปิดเผย "ประชาชาติธุรกิจ" ว่า ขณะนี้เทสโก้ โลตัสอยู่ระหว่างการดำเนินการซื้อหรือเช่าที่ดินย่านใจกลางเมือง โดยใช้รูปแบบร้านเอ็กซ์เพรส หากโลตัสเข้าไปเปิดสาขาในพื้นที่จริง กลุ่มผู้ประกอบการร้านค้าปลีกรายย่อยใน อ.ปักธงชัยกว่า 150 ร้าน และอำเภอใกล้เคียงต้องได้รับความเดือดร้อนอย่างหนัก หรืออาจต้องปิดกิจการ

ด้านนายคมกฤษณ์ ลิ้มปัญญาเลิศ นายกเทศมนตรีเทศบาลเมืองปากช่องกล่าวว่า เทสโก้ โลตัส ได้เข้ามาติดต่อเพื่อขออนุมัติก่อสร้างแล้ว ซึ่งใช้พื้นที่ก่อสร้างเพียง 990 ตารางเมตร ซึ่งเทศบาลจะต้องเซ็นอนุมัติการก่อสร้างภายใน 45 วัน ขณะนี้อยู่ในระหว่างการพิจารณา

ขณะที่นายทวิสันต์ โลณานุรักษ์ ประธานหอการค้าจังหวัดนครราชสีมา เปิดเผยว่า หอการ ค้าจังหวัดนครราชสีมาได้รับการร้องเรียนจากผู้ประกอบการค้าปลีกใน อ.ปากช่อง ปักธงชัย สีคิ้ว และบัวใหญ่ ซึ่งเทสโก้ โลตัสกำลังขยายสาขาเพิ่มในพื้นที่ทั้ง 4 อำเภอ ผู้ประกอบการเหล่านี้ได้ลงชื่อไม่เห็นด้วยกับการมาเปิดสาขา พร้อมทั้งยื่นจดหมายคัดค้านไปยังสำนักงานใหญ่ นอกจากนี้กลุ่มพ่อค้าต่างอำเภอได้รวมตัวจัดตั้งเป็นสมาพันธ์ผู้ต่อต้านห้างโลตัสทั่วประเทศด้วย

"ขณะนี้ได้ให้ความช่วยเหลือ 2 เรื่อง คือ ประ สานกับหอการค้าไทยให้เข้ามาดูแล และเรียกร้องให้นำกฎหมายค้าปลีกมาบังคับใช้โดยเร็ว"

ยึดค้าปลีกเชียงใหม่เบ็ดเสร็จ

ผู้สื่อข่าวรายงานจาก จ.เชียงใหม่ว่า การแข่งขันของค้าปลีกเชียงใหม่ร้อนแรงขึ้นเรื่อยๆ เมื่อยักษ์ใหญ่อย่างเทสโก้ โลตัสใช้กลยุทธ์ลดขนาด (down size) เป็นโลตัส เอ็กซ์เพรส บุกตลาดชุมชน โดยปูพรมทั้งในลักษณะ stand alone และเปิดให้บริการภายในปั๊มน้ำมันเอสโซ่ หลังจากเปิดบริการ 2 สาขาใหญ่บนถนนสายเชียงใหม่-หางดง และสาขาตลาดคำเที่ยงไปแล้ว

นอกจากนี้ในเขตตัวเมืองเชียงใหม่มีการลงทุนโลตัส เอ็กซ์เพรสแบบ stand alone เปิดให้บริการแล้ว เช่น ด้านหน้าตลาดสดต้นพยอม ย่านหลังมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งถือเป็นแหล่งชุมชนขนาดใหญ่ ชุมชนย่านสันติธรรม ย่านตลาดธานินทร์ (ถนนโชตนาบริเวณมหาวิทยาลัยราชภัฏ) ตลาดรวมโชค (ถนนสายเชียงใหม่-แม่โจ้)

นอกจากนี้ภายในปั๊มน้ำมันเอสโซ่หลายแห่งในเขตตัวเมืองเชียงใหม่ก็เริ่มมีโลตัส เอ็กซ์เพรสเปิดให้บริการแล้วเช่นกัน เช่น ปั๊มเอสโซ่ย่านตลาดหนองหอย ย่านสี่แยกสะพานนครพิงค์ ปั๊มหน้าโรงเรียนปริ้นซ์ฯ ปั๊มถนนโชตนา (เส้นเชียงใหม่-แม่ริม) เป็นต้น ส่วนในต่างอำเภอจะเน้นรูปแบบโลตัส เอ็กซ์เพรส (ไซซ์กลาง) ล่าสุดได้นำร่องขยายสาขาไปยัง อ.สันทราย และ อ.แม่แตง บริเวณตลาดแม่มาลัย ก่อนถึงทางเลี้ยวไป อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน

โลตัสยืนกรานขยายสาขา

นายเจฟฟ์ อดัมส์ ประธานกรรมการบริหาร บริษัท เอก-ชัย ดีสทิบิวชั่นซิสเทม จำกัด กล่าวว่า การขยายสาขาของเทสโก้ โลตัสในต่างจังหวัดซึ่งถูกต่อต้านนั้น มองว่าเป็นเพียงการกระทำของคนบางกลุ่ม ในขณะที่ลูกค้าที่ต้องการใช้บริการของเทสโก้ โลตัสยังมีจำนวนที่มากกว่า ซึ่งการเข้าไปเปิดสาขาของเทสโก้ โลตัส นอกจากจะมีการนำเสนอสินค้าที่ดีมีคุณภาพและราคาถูกแล้ว ยังมีการจ่ายภาษีให้แก่ท้องถิ่นนั้นๆ รวมทั้งยังมีการจ้างงานเกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก

ผู้บริหารของเทสโก้ โลตัสระบุอีกว่า การขยายสาขาของเทสโก้ โลตัสในต่างจังหวัด จะยังคงเดินหน้าต่อไปเช่นเดิม สำหรับความเคลื่อนไหวของกระทรวงพาณิชย์ที่จะขอให้ผู้ประกอบการแจ้งถึงแผนการขยายสาขาเป็นการล่วงหน้า จนถึงขณะนี้บริษัทยังไม่ได้รับเอกสารใดๆ แต่หากได้รับแจ้งก็ยินดีที่จะปฏิบัติตาม เทสโก้ โลตัสระบุเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมาว่า ได้เตรียมงบฯลงทุนในปีนี้ไว้ 7,000 ล้านบาท เทียบกับปี 2548 ลงทุนไปประมาณ 5,000 ล้านบาท แบ่งเป็นไฮเปอร์มาร์เก็ต 4-5 สาขา จากที่มีอยู่ 55 สาขา ตลาดสดโลตัส 10 สาขา จากที่มีอยู่ 11 สาขา แวลูสโตร์เพิ่มอีก 4-5 สาขา จาก 14 สาขา และโลตัส เอ็กซ์เพรสประมาณ 100 สาขา จากที่มีอยู่ 135 สาขา

ขณะที่บิ๊กซี คาร์ฟูร์ และแม็คโคร มีการขยายสาขาไม่กี่แห่ง ส่วนใหญ่จะเป็นสโตร์ขนาดกลาง (ต่ำกว่าหมื่นตารางเมตร) ส่วนเซเว่นอีเลฟเว่นจะมี สาขาในสิ้นปีนี้ทั้งสิ้น 2,850 สาขา และมีแผนจะเปิดเพิ่มในปีหน้าอีก 400 สาขา โดยจะเน้นในกลุ่มชุมชนชานมืองและต่างจังหวัดให้มากขึ้น

เผยปมต้องขยายสาขาไม่หยุด

ผู้คร่ำหวอดในแวดวงธุรกิจค้าปลีกของไทย และมีส่วนร่วมในการแจ้งเกิดธุรกิจค้าปลีกในกลุ่มโมเดิร์นเทรด วิเคราะห์ว่าธุรกิจค้าปลีกยุคใหม่จะเกี่ยวพันกับ economy of scale และจะใช้วิธีเพิ่มจำนวนสาขาต่อยอดออกไป เพื่อสร้างอำนาจการต่อรองกับซัพพลายเออร์ และได้สินค้าในต้นทุนที่ต่ำที่สุด นอกจากนี้การขยายสาขาใหม่ๆ ยังเป็นการสร้างการเติบโตให้กับธุรกิจนี้ได้อีกทางหนึ่ง

อย่างไรก็ตาม เมื่อล้วงลึกลงไปในแผนขยายสาขายักษ์ใหญ่เหล่านี้ พบว่ากำลังขยับไปสู่ตัวเมืองของจังหวัดขนาดกลางและเล็กซึ่งยังไม่เคยรุกเข้าไปเปิดสาขา แต่ถ้าเป็นจังหวัดที่มีประชากรหนาแน่นจะรุกเข้าสู่อำเภอหลักๆ ของจังหวัดนั้น โดยอาศัยช่องว่างของกฎหมายมาตรา 10(2) ตาม พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 ที่เปิดช่องให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเสนอผู้ว่าราชการจังหวัดเปิดกิจการในเขตควบคุมได้ ในขณะที่คอนวีเนี่ยนสโตร์ต่างๆ จะเปิดบริการได้ทันที

พาณิชย์ปัดฝุ่นไกด์ไลน์ค้าปลีก

แหล่งข่าวจากกระทรวงพาณิชย์เปิดเผยกับ "ประชาชาติธุรกิจ" ถึงความคืบหน้าในการจัดทำร่างพระราชบัญญัติค้าปลีก-ค้าส่งว่า จนถึงขณะนี้ยังไม่มีความคืบหน้าในเรื่องนี้

อย่างไรก็ตาม ที่ประชุมคณะอนุกรรมการด้านวิชาการ ภายใต้คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้าสรุปจะเสนอแนวปฏิบัติการแข่งขันในธุรกิจค้าส่งค้าปลีกที่เป็นธรรม (ไกด์ไลน์) สำหรับธุรกิจค้าปลีก เพื่อขอความเห็นชอบจากคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า ซึ่งมีนายสมคิด จาตุศรีพิทักษ์

รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์เป็นประธาน จะมีการประชุมในเร็วๆ นี้

หากคณะกรรมการแข่งขันทางการค้าให้ความเห็นชอบไกด์ไลน์นี้ ทางกรมการค้าภายในจะออกเป็นประกาศเพื่อให้มีผลทางปฏิบัติ ทั้งนี้กรมการค้าภายในตั้งเป้าจะให้มีผลบังคับใช้ภายในเดือนกันยายนนี้ การจัดทำไกด์ไลน์ดังกล่าวเริ่มมาตั้งแต่ปี 2545 หลักเกณฑ์การปฏิบัติประกอบด้วย 8 ข้อหลัก ได้แก่ 1)การขายต่ำกว่าทุน หรือการซื้อขายสินค้าในราคาต่ำกว่าราคาปกติ 2)การเรียกผล ประโยชน์ที่ไม่เป็นธรรม 3)การคืนสินค้าที่ไม่เป็นธรรม 4)การใช้สัญญาขายฝากที่ไม่เป็นธรรม 5)การบังคับซื้อหรือขายหรือชำระค่าบริการที่ไม่เป็นธรรม 6)การใช้พนักงานของบริษัทผู้ผลิตสินค้าให้ผลิตสินค้าให้โดยไม่เป็นธรรม 7)การปฏิเสธซื้อสินค้าที่สั่งให้ผู้ผลิตผลิตให้ และ 8)การปฏิบัติไม่เป็นธรรมของผู้ค้าปลีกที่เป็นการเอารัดเอาเปรียบผู้อื่น

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในไกด์ไลน์จะไม่มีการกำหนดบทลงโทษ แต่หากมีการฝ่าฝืนจะสามารถอาศัยบทลงโทษตามมาตรา 29 ตาม พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้า พ.ศ.2542 ซึ่งว่าด้วยการปฏิบัติการค้าไม่เป็นธรรม จะมีโทษปรับไม่เกิน 6 ล้านบาท จำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือทั้งปรับทั้งจำ

ประชาชาติธุรกิจ วันที่ 04 กันยายน พ.ศ. 2549 ปีที่ 30 ฉบับที่ 3824 (3024)